Sunday, March 6, 2011

Contributions

On behalf of the Buddhist Monks, Board of Directors and layman of the Buddhist Center of New England, Inc., I am very pleased to express our deepest gratitude to all of our past, present and future supporters. We need your charitable contributions to help build a wider temple to worship our Buddha.
May you all live in Peace, Happiness, Strength, Hope and Long life.

Preahkru Dharmeachea  Sochettra Yieng
Head Monk

Please make check payable to:
The Buddhist Center of New England, Inc.
157-159 West Clifford Street, Providence, RI 02907
Tel: (401) 454 4633 or (401) 454 4010
We are a 501 (c) (3) not -for-profit organization. Your contribution is tax deductible.

ចូលចាប់កុសល

តាងនាមព្រះភិក្ខុសង្ឃ   គណះកម្មការ      អាចារ្យនៃវត្តមណ្ឌលពុទ្ធ សាសនា​​តំបន់ញូអ៊ីងឡិន្ត​​   ខ្ញុំព្រះករុណា​​​​​​​ អាត្មាភាពសូមសំដែង នូវ​ កត្តញ្ញូតា​​ចំពោះលោកអ្នកសប្បុរសជនទាំងអស់ទាំងអតីតៈ បច្ចុប្បន្ននិងអនាគតនូវការទ្រទ្រង់ដល់វត្តរបស់យើងខ្ញុំ។    

យើងទាំងអស់គ្នា សូមលោកអ្នកទាំងអស់មេត្តាឧបត្ថម្ភបន្ត​ ដើម្បីសង់ ពង្រីកវត្តមណ្ឌលពុទ្ធសាសនា ប្រចាំតំបន់ញូអ៊ីងឡិន្ត​​នេះ ឲ្យបានធំទូ លាយសមរម្យសំរាប់គោរព បូជាព្រះពុទ្ធសាសនារបស់យើង។​​​
        
សូមលោកអ្នកសប្បុរសជនទាំងអស់ បានប្រកបតែនឹងពុទ្ធពរទាំង បួនប្រការគឺ​​អាយុ​ វណ្ណៈ​​​ សុខៈ ពលៈ​​​ជានិច្ចនិរន្តរ៍។​​

ព្រះធម្មាចារ្យ​ យៀង សុចិត្រា

ចៅអធិការវត្ត​ 

Wednesday, January 12, 2011

វត្តមណ្ឌលពុទ្ធសាសនាតំបន់ញូអ៊ិនឡិន្ត

By Sam Sokvann

យើងទាំងអស់គ្នាជាអ្នកមានជំនឿ និងកាន់ព្រះពុទ្ធ សាសនា ត្រូវ 
ការចង់បានដី ដែលមានទំហំធំល្មមសម្រាប់សង់វត្ត យ៉ាងល្អ 
ប្រណិតដើម្បីរំឭក និងឩទិ្ទសដល់អ្នកមានគុណ របស់យើងដែល 
បានចែកឋានទៅ និងរស់នៅក្តី ព្រមទាំងថែរក្សានូវទំនៀមទម្លាប់ 
ប្រពៃណីយ៍របស់ខែ្មរ។   

វត្តមណ្ឌលពុទ្ធសាសនាតំបន់ញូអ៊ិនឡិន្ត
បានបដិសន្ធិឡើងក្នុងគ្រិះស្តសករាជ (គ.ស) ១៩៩៨ដោយតម្រូវ 
តាមសេចក្តីត្រូវការរបស់ពុទ្ធបរិស័ទ និងសប្បុរសជន។ អារាមនេះ 
ជាស្ថាប័នព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលមានលេខលើកលែងពន្ធដារតាម 
ច្បាប់រដ្ឋ និងសហព័ន្ធ ដែលបានទទួលជាផ្លូវការក្នុងថ្ងៃទី ១៤ ខែ 
ឧសភា គ.ស.១៩៩៩។ ទីតាំងជាតំបូង នៃអារាមនេះ គឺជួល 
គេហដ្ឋានដែលស្ថិតនៅលេខ៦៣ រុក្ខវិថីឆេភិន ក្រុងប្រូវិដិន្ស រដ្ឋរ៉ូដ 
អៃឡិន្ត ដល់ខែកក្កដា គ.ស.២០០០ ដែលគេហដ្ឋានស្ថិត នៅលេខ 
១៩១-១៩៣លើវិថីវែនដិល ទីក្រុងប្រូវិដិន្ស រដ្ឋរ៉ូដអៃ ឡិន្តត្រូវបាន 
ជា។ ក្នុងខែកក្កដា គ.ស.២០០១អារាមត្រូវទទួល គ្រោះថ្នាក់ដោយ 
អគ្គីភ័យ។ ក្រោយពីគ្រោះថ្នាក់អ្នកស្រីតែ ថាវ ជាថៅកែភោជនីយ 
ដ្ឋានអប្សរា មាន សទ្ធាជ្រះថ្លាបានទទួលព្រះ សង្ឃឱ្យគង់ជាបណ្តោះ 
អាសន្ន ក្នុងផ្ទះអ្នកស្រី នាក្រុងក្រែនស្តុន រហូលដល់ខែធ្នូ គ.ស.
២០០២។ គ្រានោះគេហដ្ឋានបច្ចុប្បន្ននៅ លើវិថីវេះ ឃ្លិះហ្វើតត្រូវ 
បានជាវ។ គេហដ្ឋានជាអារាមសព្វថៃ្ងនេះ មិនជំពាក់នរណាទេជា 
សម្បត្តិគរុភ័ណ្ឌ។  

វត្តមានគោលបំណង និងគោលដៅសំខាន់ៗដូចតទៅ៖
ក-  ផ្គត់ផ្គង់ និងរក្សានូវពុទ្ធមណ្ឌលសម្រាប់បងប្អូនយើងទូទៅ 
ដែលនៅក្នុងសហរដ្ឋទាំងមូល។
ខ-  បង្រួបបង្រួម និងគាំទ្រដល់វត្តទាំងអស់ជាសមាជិកសហ 
គមន៍ព្រះសង្ឃខ្មែរ ក្នុងការថែរក្សាព្រះពុទ្ធសាសនា។
គ-  ថែរក្សានូវទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីយ៍របស់ខ្មែរយើង ដោយ 
បង្រៀន និងបង្ហាញដល់កុមារាកុមារីជំនាន់ក្រោយ ឱ្យបានយល់ 
ច្បាស់នូវអ្វី ដែលជាកេរ្តិ៍តំណែលពិតៗរបស់ ខ្មែរយើង។
ឃ- បង្កើតនូវមណ្ឌលពុទ្ធសាសនាមិនត្រឹមតែសម្រាប់បង 
ប្អូនខ្មែរយើងប៉ុណ្ណោះទេ គឺសម្រាប់ជនទូទៅដែលចង់រៀន ចង់
ដឹង និងចង់អនុវត្តនូវធម៌ពិស្តារ របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធចាអង្អ 
ម្ចាស់នៃយើង។
ង- បង្កើតការទាក់ទងទៅគ្រប់អង្គការនានា ក្នុងការរុករក 
ថវិការដើម្បីពង្រីកមូលដ្ឋាន របស់យើងទៅអនាគត។

BUDDHIST CENTER OF NEW ENGLAND: Buddhist 
Organization TO PROVIDE A BUDDHIST COMMUNITY 
CENTER Services: To provide a center where members 
of the Buddhist community may come
191-193 Wendell Street, Providence, RI 02909

Thursday, January 6, 2011

ព្រះសិទ្ធត្ថយាងចេញសាងព្រះផ្នួស

រៀបរៀងដោយ ភិក្ខុ យឿង សុចិត្រា 

ចៅអធិការវត្ត ញូវ អ៊ីងឡិន្ដ


នាថ្ងៃព្រហស្សតិ៍១៥កើត ពេញបូណ៍មីខែអាសាធឆ្នាំថោះ នៅក្នុង 
រាជវាំងមានធ្វើពិធីជប់លៀងរាំរែកមួយយ៉ាងសប្បាយ។ យប់ជ្រៅ 
ណាស់ ទៅហើយព្រះនាងបដាបតីគោតមី ដែលមកលេងនឹងព្រះ 
នាងសោធរា ក៏មិនទាន់ត្រឡប់ទៅកាន់ប្រាសាទព្រះនាងដែរ។ ព្រះ 
នាងពិម្ពារអើតមើលតាមកែវប្រាសាទពួកភ្លេងរាំរែកនោះ ក៏មិនទាន់ 
ឈប់នៅឡើយ។

ពេលដែលព្រះនាង យសោធរាត្រឡប់កមពីជូនដំណើរព្រះនាង 
គោតមីទៅកាន់ប្រាសាទវិញ ព្រះនាងយាងសំដៅទៅកាន់ផ្ទះនាយ 
សារថី ឆន្នតែមួយព្រះអង្គឯង។ ព្រះនាងបានដាស់ឆន្ទអាមាត្យឲ្យ
ក្រោកឡើង រួចទ្រង់ខ្សឹបប្រាប់ថាៈនែឆន្ទ! ជាប្រាកដណាស់ដែល 
ព្រះស្វាមីត្រូវការរូបអ្នក សូមអ្នកដាក់បង្អៀរនិងកែបថ្វាយព្រះអង្គ 
ឲ្យបានស្រួលបួលផង។

ម្នាលឆន្ទ! អ្នកមិនចាំបាច់សួរដេញដោលធ្វើអី ធ្វើតាមបង្គាប់ខ្ញុំទៅ 
បានហើយ។នាយសារថីឆន្ទមិននិយាយអ្វីក្រៅពីងក់ក្បាលបង្ហាញ 
ការ យល់ព្រមប៉ុណ្ណោះ។ ព្រះនាងពិម្ពារ​​​​លាឆន្ទយាងចូលទៅកាន់ 
រាជ តំណាក់វិញដោយស្ងាត់ស្ងៀម។ ព្រះនាងរង់ចាំស្វាមីអស់រយៈ 
ពេល យ៉ាងយូរក៏ពុំឃើញព្រះអង្គត្រឡប់ចូលក្រឡាបន្ទំវិញ។ ព្រះ 
អង្គម្ចាស់ សិទ្ធត្ថគង់នៅខាងក្រៅ តែមួយព្រះអង្គឯងទត មើលពន្លឺ 
ព្រះចន័្ទ និងហ្វូងតារាទាំងឡាយ។ ព្រះអង្គបានដាក់ព្រះទ័យចាក 
ចេញអំពីព្រះរាជ វាំងទាំងពាក់កណ្តាលរាត្រីនេះជាដាច់ខាត។ ទី 
បំផុតព្រះអង្គយាងចូល ទៅក្នុងបន្ទប់រួចក៏ទ្រង់ផ្លាស់គ្រឿងអម្ភរ 
សំរាប់ធ្វើដំណើរ ដែលព្រះ នាងពិម្ភាបានរៀបចំទុកថ្វាយនៅលើកៅ 
អីនោះ។ព្រះអង្គយកព្រះ ហស្ថវែកវាំងននសន្សឹមៗ រួចសម្លឹងទៅ 
កាន់ពិម្ភាមហេសី និងរាហុល បុត្រាដែលកំពុងផ្ទំលងលក់។ ព្រះអង្គ 
ហាក់ចង់យាងចូលទៅផ្តែផ្តាំ នូវពាក្យខ្លះ មុននិងទ្រង់យាងចេញ 
ដំណើរតែទ្រង់នូវស្ទាក់ស្ទើរក្នុងព្រះចិន្តា។ រូចក៏ទ្រង់ព្រះតំរិះថា៖ 
អាត្មាអញបានពោលរៀបរាប់នូវអ្វីៗ ដែលមានសារៈសំខាន់ប្រាប់ 
ដល់ពិម្ភាមហេសីសំឡាញ់រួចអស់ហើយ ប្រសិនអាត្មាអញដាស់ 
មហេសីក្នុងពេលឥឡូវនេះ នឹងអាចធ្វើឲ្យការ ចេញដំណើររបស់ 
អាត្មាអញមានការឈឺចាប់រឹតតែខ្លាំងឡើង។

កាលទ្រង់ព្រះតំរិះរួចហើយ ព្រះអង្គក៏ទម្លាក់វាំងននចុះមកវិញ 
ហើយ យាងចេញថយទៅ។ ព្រះសិទ្ទត្តមិនអស់ចិត្តសោះ ក៏ទ្រង់ 
ចាប់វាំងនន ម្តងទៀតដើម្បីទតមើលមហេសី និងបុត្រាក្នុងនាទី 
ចុងក្រោយបំផុត។ ព្រះអង្គខំទតយ៉ាងខ្លាំង រហូតដល់រូបភាព នៃ 
មហេសីនិងបុត្រាដិតជាប់ ក្នុងព្រះអារម្មណ៍ទីបំផុត ព្រះអង្គទ្រង់ 
ទម្លាក់វាំងននចុះមកវិញសន្សឹមៗ រួចហើយក៏ចាកចេញបាត់ 
តែម្តងទៅ។   

ខណៈពេលដែលព្រះអង្គម្ចាស់សិទ្ទត្ត យាងកាត់តាមកន្លែងទទួលភ្ 
ញៀវ ទ្រង់បានទតឃើញនារីចម្រៀងរបាំ ដេកលក់ស្តូកស្តឹងលើ 
កំរាលមាន សក់សំពីងសំពោងហារមាត់ច្រវាបដូចត្រីងាប់ហើម។ 
ដៃដែលរាំដ៏ទន់ ល្វន់ល្វែតពីព្រលប់នោះ ឥឡូវនេះក៏ក្លាយជារឹង ឆ្កឹង 
ដូចជាអង្កត់អុស។ ជើងរបស់ពួកគេគងគាក់លើគ្នាទៅវិញទៅមក 
បីដូចជាមនុស្សស្លាប់ ក្នុងទីសមរភូមិ។ ព្រះសិទ្ធត្ថមានព្រះអារម្មណ៍ 
ដូចជាយាងកាត់ព្រៃខ្មោចដ៏ស្ងាត់។

ពេលស្តេចយាងដល់ក្រោលសេះ ទ្រង់ទតឃើញនាយសារថីនៅភ្ញាក់ 
នៅឡើយ។ ឆន្ទអាមាត្យបានដឹកសេះកណ្ឌកៈ ដែលបានពាក់បង្អៀរ 
កែបរួចជាស្រេចហើយថ្វាយដល់ព្រះអង្គ។ នាយឆន្ទអាមាត្យត្រូវបាន 
ព្រះសិទ្ធត្ថអនុញ្ញាតិឲ្យធើ្វដំណើរទៅជាមួយដែរ។ ព្រះសិទ្ធត្ថនិង 
នាយ សារថីបណើ្តរសេះកណ្ឌកៈចេញដំណើរយឺតៗ និងយ៉ាងស្ងៀម 
ស្ងាត់ បំផុតសំដៅទៅកាន់ក្លោងទ្វារវាំងខាងក្រៅបានយ៉ាងស្រួល។ 
ឆ្មាំទ្វារ ទាំងអស់បានដេកលក់ស្ងាត់ឈឹងដែលជាឪកាសល្អមួយ 
ធ្វើឲ្យព្រះ សិទ្ធត្ថ និងឆន្ទអាមាត្យអាចឆ្លងកាត់ក្លោងទ្វារវាំងបានយ៉ាង 
ស្រួល ព្រះសិទ្ធត្ថទ្រង់បានឡើងគង់លើសេះកណ្ឌកៈ ដោយដាក់ 
ឆន្ទអាមាត្យ អង្គុយពីខាងក្រោយ។ សេះលុនយ៉ាងពេញទំហឹងឆ្ពោះ 
ទៅទិសខាង ត្បូងក្រោមពនឺ្លព្រះច័ន្ទដ៏ភ្លឺថ្លានាថ្ងៃពេញបូណ៍មី។ 

កាលទ្រង់យាងបានបន្តិចក៏ មានមារាធិរាជមកបង្អាក់ដំណើរព្រះអង្គ 
ថា៖ នែសិទ្ធត្ថ!ចូល អ្នកកុំចេញទៅបូសអី អំណេះតែ៧ថ្ងៃទៀត 
សម្បតិ្តចក្រ នឹងកើតឡើង ដល់អ្នកហើយ។ ប៉ុន្តែព្រះអង្គទ្រង់កាត់ 
ព្រះទ័យ ដោយពោលតបនិងមារថា៖ អាត្មាអញមិនអាលោះ 
អាល័យ និងសម្បតិ្តមហាចក្រនោះឡើយ​​។

លុះព្រះអង្គបានឃ្លាតខន្ធសន្តានអស់ហើយ ទ្រង់បន្លឺនូវព្រះវាចារ 
ថា៖ រាហុល! រាហុល! ញាក់សេះអស្សតរបន្តព្រះដំណើរទៅមុខ 
ទៀតយ៉ាងលឿន។ ព្រះសិទ្ធត្ថគង់លើសេះកណ្ឌកៈដោយដាក់ឆន្ទ 
អាមាត្យពីខាងក្រោយ។

នេះគឺជាការធ្វើដំណើរមួយយ៉ាងវែង លេចវាលចូលព្រៃ លេចព្រៃ 
ចូល វាលរហូតដល់ថ្ងៃរះ ទើបព្រះអង្គម្ចាស់សិទ្ធត្ថ និងឆន្ទអាមាត្យ 
បានឆ្លងកាត់ព្រំដែននគរទាំងបីរគឺ៖ កបិលពស្ពុ១ សាវត្ថី១ និងវេសា 
លី១ អស់ចម្ងាយផ្លូង៣០យោជន៍និងឆ្លងកាត់ស្ទឹងអនោ មុនស្តេច 
យាងទៅ ដល់មាត់ព្រៃស្តុកមួយឈ្មោះ អនុបុយម្ពវ័ន ក្នុងដែនមល្ធៈ 
ក្នុងរដ្ឋពិហារ សព្វថ្ងៃនេះ​។

ព្រះអង្គម្ចាស់សិទ្ធត្ថ ទ្រង់លោតចុះអំពីខ្នងសេះកណ្ឌកៈ ហើយទ្រង់ 
ថ្លែងអំណរគុណដល់សេះនោះថា៖ ”កណ្ឌកៈសំឡាញ់!ខ្ញុំអរគុណ 
ខ្លាំង ណាស់ ដែលអ្នកបានជូនដំណើរខ្ញុំមកដល់ទីនេះ”។ អាជា 
នេយ្យ កណ្ឌកៈក៏ងើបក្បាលអង្រួន ហើយសំលឹងទៅកាន់ព្រះអង្គ 
ដោយយក ចិត្ត ទុកដាក់និងពេញចិត្តបំផុត។ ព្រះអង្គម្ចាស់សិទ្ធត្ថ 
បានដកព្រះខ័ន ចេញពីស្រោមដែលចងភ្ជាប់ និងកែបសេះរួចទ្រង់ 
ចាប់ក្របួចព្រះមោ លី ដោយព្រះហស្ថឆ្វេង កាត់ព្រះកេសាឲ្យនៅ 
ខ្លីស្មើត្រឹមពីធ្នាប់។ ទ្រង់ក៏ហុចព្រះមោលីព្រមទាំងព្រះខ័ណនោះ 
ទៅឲ្យឆន្ទអាមាត្យ។ បន្ទាប់ មកព្រះអង្គដោះខ្សែព្រះសុរងហុចទៅឲ្យ 
មុន និងមានព្រះបន្ទូសថា៖ ”ឆន្ទអាមាត្យ! សូមបងប្រុសយករបស់ 
ទាំងអស់នេះទៅថ្វាយព្រះវរ បិតា និងមាតាខ្ញុំផង” និងទូលព្រះអង្គ 
ឲ្យទុកព្រះទ័យលើខ្ញុំចុះ ខ្ញុំមិនមែនជាអ្នករត់ចោលផ្ទះ ដើម្បីគេចវេះ 
នូវការទទួលខុសត្រូវការងារ របស់ខ្ញុំនោះទេ។

ក្នុងនាមនៃមនុស្សទាំងឡាយ និងសំរាប់សព្វសត្វលោក។ សូមបង 
ប្រុសជួយអង្វរលួងលោមដល់ព្រះវរបិតានិងវរមាតា និងអូនពិម្ពាយ 
សោធរាជំនួសខ្ញុំផងណា! ពេលលើកដែទទួលយកខ្សែព្រះសុរងចុង 
ក្រោយ នាយឆន្ទស្រក់ទឹកភ្នែកមាត់ៗហើយក៏បង្គំទូលវិញ យ៉ាង 
រអាក់ រអួលថា៖ ”បពិត្រព្រះអង្គម្ចាស់!រាល់ព្រះអង្គម្ចាស់ និងព្រួយ 
ហរទ័យ ខ្លាំងហើយចំពោះព្រះអង្គ”។ ទូលព្រះបង្គំមិនដឹង និងយក 
ពាក្យអ្វីទៅ ពណ៍នាទូលដល់ព្រះមហាក្សត្រ និងព្រះមហាក្សត្រី 
យានី ព្រមទាំង ព្រះនាងពិម្ពាដែលជាមហេសីរបស់ព្រះអង្គបាន 
ឡើយ។ បពិត្រព្រះ អង្គម្ចាស់! តើព្រះអង្គផ្ទំនៅក្រោមដើមឈើដូច 
តាឥសីម្តេចនិងកើតបើ ក្នុងជីវិតរបស់ព្រះអង្គៗ ពុំដែលស្គាល់អ្វីក្រៅ 
អំពីព្រះសយនា និង ផាហ៊ុមទន់ល្មើយ និងកក់ក្តៅដូចោ្នះនោះ។ 
ព្រះអង្គសិទ្ធត្ថទ្រង់មាន ព្រះបន្ទូលដោយព្រះភក្រ័ញញឹមថា៖ កុំ 
បារម្មណ៍អីឆន្ទអាមាត្យ! មនុស្សដទៃគេរស់នៅកើត ខ្ញុំក៏រស់នៅ 
បានយ៉ាងនោះដែរ។ សូមទុកឲ្យ ខ្ញុំនៅទីនេះម្នាក់ឯងចុះមិនអីទេ!​

ព្រះសិទ្ធត្ថយកព្រះហស្ថអង្អែលក្បាល អាជានេយ្យកណ្ឌកៈទៀត 
ថា៖ ”កណ្ឌកៈសំឡាញ់! ឥឡូវអ្នកវិលទៅព្រះរាជវាំងជាមួយឆន្ទ 
អាមាត្យ វិញចុះ!” ការចេញដំណើរផុតពីរង្វង់ចក្ខុព្រះសិទ្ធត្ថមក 
សេះកណ្ឌកៈ ដែលមានចិត្តនឹកស្រណោះអាល័យម្ចាស់ខ្លាំងពេក 
ក៏បែកទ្រូងស្លាប់ទៅ។ ចំណែកឆន្ទអាមាត្យកាលបើសេះកណ្ឌកៈ 
បែកទ្រូងស្លាប់ហើយ ក៏ស្ពាយបង្វិចត្រឡប់ទៅនគរវិញ ដោយ 
សេចកី្តទោមនស្សយ៉ាងខ្លាំង ក្រៃលែងបំផុត។ មួយស្របកក្រោយ 
មកមានបុរសម្នាក់ដើរចេញពី ក្នុងព្រៃមកនៅពេលព្រះអង្គក្រឡេក 
ឃើញពីដំបូង ព្រះសុទ្ធត្ថស្មាន ក្នុងព្រះចិន្តាថា ជាព្រះសង្ឃពីព្រោះ 
បុរសនោះស្លៀកពាក់ដូចជាអ្នកបួស។ នៅពេលបុរសនោះ ដើរមក 
ជិតដល់ទើបព្រះអង្គទតឃើញ បុរសនោះកាន់ធ្នូ និងមានបំពង់ព្រួញ 
ពាក់ឆៀងនៅពីក្រោមខ្នងផង។ ព្រះសិទ្ធត្ថទ្រង់ត្រាស់សួរថា៖ ម្នាល 
សំឡាញ់តើអ្នកជាព្រានព្រៃមមែន ទេ? បុរសនោះក៏ឆ្លើយតបថា៖ 
បាទទានប្រុស ខ្ញុំបាទជាព្រានព្រៃ មែនហើយទានព្រះអង្គទ្រង់ 
សួរថា៖ បើអ្នកជាព្រានហេតុអី្វអ្នកស្លៀក ពាក់ដូចជាអ្នកបួស យ៉ាង 
នេះ។ ព្រានញញឹមហើយឆ្លើយតបថា៖ ដោយសារតែសំលៀក 
បំពាក់នេះហើយដែលមិនធ្វើឲ្យសត្វទាំងឡាយផ្អើល និងរូបខ្ញុំ ខ្ញុំ 
បាទក៏អាចបាញ់វាយ៉ាងស្រួលព្រះអង្គម្ចាស់សិទ្ធត្ថ ងក់ព្រះសិរ 
បង្ហាញការយល់ព្រម រួចទ្រង់មានព្រះបន្ទូលទៀតថាម្នាល ព្រាន 
តើអ្នកសុខចិត្តប្តូរអាវរបស់អ្នក ជាមួយនិងសំលៀកបំពាក់របស់ 
ខ្ញុំនេះបានដែរឬទេ?​

ព្រានព្រៃសួរបញ្ជាក់ថា៖ តើលោកបា្រកដជាចង់ដូរមែនឬ? បា្រកដ 
ណាស់ហើយអ្នកគ្រាន់តែលក់សំលៀកបំពាក់ទាំងអស់នេះក៏អ្នកអា
ចមានបា្រក់គ្រប់គ្រាន់ចាយវាយក្នុងការចញ្ចឹមជីវិតដែរ មិនចាំបាច់ 
ដើរ បាញ់សត្វទៀតទេ ដោយខ្ញុំមានបំណងចង់បួសជាលោក 
សង្ឃទើបខ្ញុំ ត្រូវការសំលៀកបំពាក់បែបព្រាននេះ។ បន្ទាប់ពីបាន 
ប្តូរសំលៀក បំពាក់ជាមួយព្រះអង្គម្ចាស់សិទ្ធត្ថរួចមក ព្រានព្រៃនោះ 
សប្បាយចិត្ត ហក់កញ្ឆេង រួចហើយក៏ប្រញាប់ដើររូតរះយ៉ាងលឿន 
ចេញបាត់ទៅ។

ឥឡូវនេះព្រះសិទ្ធត្ថ ទ្រង់មានអាការៈខាងក្រៅ ដូចជាបព្វជិតមួយ 
អង្គ ហើយព្រះអង្គយាងចូល ទៅក្នុងព្រៃនោះដើម្បីរកម្លប់ឈើ គង់ 
ក្នុងនាម ជាបព្វជិតឥតទីជម្រក ព្រះអង្គទ្រង់គង់ក្នុងរបៀបសមាធិ 
ដើម្បីក្រេប យកសេរីភាពនៃគំនិតធម្មជាតិ ដែលព្រះអង្គបានទទួល 
ជាលើក ដំបូងនៅពេល ដែលយាងមកដល់ក្នុងព្រៃនេះនៅពេល 
ដែលព្រះអង្គ បើកព្រះនេត្រឡើង ស្រាប់តែព្រះសិទ្ធត្ថទតឃើញព្រះ 
សង្ឃមួយអង្គ ឈរនឹងថ្កល់នៅចំពោះព្រះភក្រ័របស់ព្រះអង្គ។ ព្រះ 
សង្ឃអង្គនោះ មានព្រះភ័ក្រ និងព្រះកាយស្គមស្គាំងហាក់រស់នៅក្នុង 
ជីវភាព ដ៏ក្រៀមក្រោះ ដែលមានព្រះនាមថា “ភគវា” ព្រះសមណ 
សិទ្ធត្ថទ្រង់គារវកិច្ចថ្វាយ បង្គំ ហើយសួរថា៖ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចំរើន! 
ខ្ញុំព្រះករុណាធ្វើដំណើរទៅ កាន់ទិសខាងត្បូងនេះ ក្នុងគោលបំណង 
ស្វែងរកអាស្រមអាឡាតា បសកាលាមគោត្រ។ ព្រះសង្ឃអង្គនោះ 
បានទូលព្រះសមណសិទ្ធត្ថ ថា៖ រូបអាត្មាផ្ទាល់ក៏ត្រូវជាសិស្ស 
របស់អាឡារតាបសដែរ ព្រះសង្ឃ ភគវាមានការសប្បាយចិត្តយ៉ាង 
ខ្លាំង កាលដែលបានយល់ថាព្រះអង្គ សិទ្ធត្ថទ្រង់មានបំណង់ចងទៅ 
ជួបជាមួយអាឡារតាបស ដែលជាគ្រូ របស់ខ្លួនផងនោះ សមណ 
ទាំង​​ពីអង្គ ក៏ធើ្វដំណើរចូលទៅកាន់សំណាក់ អាឡារតាបសក្នុង 
ព្រះដំណើរតាមផ្លូវព្រះសមណសិទ្ធត្ថ បានសង្កេតមើលនូវរបៀបប្ 
រតិបតិ្ត នៃព្រះសង្ឃភគវានោះ។

៩ថ្ងៃកន្លងមកទើបសមណទាំងពីអង្គ និងមន្តដល់អាស្រមអាឡារតា 
បសឋិតនៅជិតអនុបិយម្ពវ័ន។ អាឡារតាបសគង់នៅក្នុងខ្ទមប្រក់ 
ស្បូវ ជាមួយនឹងសាវ័ករបស់ព្រះអង្គចំនួន៤០០រូបទៀត​ អាឡារ 
តាសបាន ទទួលព្រះសិទ្ធត្ថធ្វើជាសាវ័ករបស់ព្រះអង្គ នៅក្នុងថ្ងៃទៅ 
ដល់នោះតែ ម្តង។ អាឡារតាបសបានបង្រៀនព្រះសិទ្ធត្ថដោយយក 
ចិត្តទុកដាក់ បំផុត។ អាឡារតាបសសម្លឹងទៅកាន់ព្រះសមណ 
សិទ្ធត្ថដោយគោរព និងពន្យល់ថា៖ សិទ្ធត្ថ! ព្រះអង្គជិតបានសំរេច 
គោលដៅហើយ សូម ព្រះអង្គបន្តការភាវនាលើធម៌ទាំងឡាយ ដែល 
កើតចេញពីចិត្តរបស់ យើងថែមទៀត អ្វីៗទាំងអស់នៅក្នុងលោក 
កើតចេញពីចិត្តរបស់យើង និងចិត្តរបស់យើង ក៏ជាប្រភពនៃវត្ថុ ទាំង 
អស់នោះដែរក្នុងរយៈមិនដល់ ១ខែ ស្រួលបួលផង ព្រះសមណ 
សិទ្ធត្ថបានសំរេចអរូបឈានទី៣នេះ ដោយជោគជ័យនេះទៀត។

អាឡារតាបសពោលសរសើរព្រះសមណៈសិទ្ធត្ថថា៖ ”សមណៈ 
សិទ្ធត្ថ ព្រះអង្គជារង្វាន់ដ៏វិសេសវិសាលណាស់ ព្រះអង្គបានសំរេច 
នូវកំរិតវិជ្ជា ខ្ពស់បំផុតដែលអាត្មាបានបង្រៀន។ វិជ្ជាទាំងអស់ដែល 
អាត្មាបានសំរេច ព្រះអង្គក៏បានសំរេចដែរ។ ដូច្នេះយើងទាំងពីនាក់ 
គួរចាប់ដៃគ្នា បង្ហាត់បង្រៀនសិស្ស និងគ្រប់គ្រងគណៈនេះជាមួយ 
គ្នាបន្តទៅទៀត។

ព្រះសមណសិទ្ធត្ថឥតមានព្រះបំណងចង់ដឹកនាំសង្គម និងនយោ 
បាយជាតិទេ ក៏ប៉ុន្តែជាអ្នកស្វែងរកពន្លឺត្រាស់ដឹងដ៏ពិតបា្រកដ ព្រះ 
អង្គ ក៏ថ្វាយបង្គំលាអាឡារតាបស ដោយពោលពាក្យយ៉ាងនេះថា៖ ​
បពិត្រ ព្រះអង្គដ៏ចំរើន! ភាវៈនៃវិស័យដែលមិនទាន់ទងទៅ និង 
សម្ពារៈមិន មែនជាគោលបំណងចុងក្រោយ ដែលខ្ញុំព្រះអង្គត្រូវ 
ការស្វែងរកនោះ ទេ សូមព្រះតេជគុណទទួលអំពីខ្ញុំព្រះអង្គ នូវគារវ 
ភក្តីដ៏ជ្រាលជ្រៅ បំផុតចំពោះការជួយឧបត្ថម្ភ និងការទំនុកបំរុង 
របស់ព្រះអង្គ។ ប៉ុនែ្ត ឥឡូវនេះ ខ្ញុំព្រះអង្គសូមសេចកី្តអនុញ្ញាត លា 
ចាកអំពីគណៈនេះ ដើម្បី ទៅស្វែងរកអរិយសច្ចធម៌ នៅទីកន្លែង 
ដទៃផ្សេងទៀត ព្រះអង្គបានខំ បង្ហាត់បង្រៀនខ្ញុំព្រះអង្គយ៉ាងអស់ 
សមត្ថភាព ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មាន ខែកន្លងមកនេះ ខ្ញុំព្រះអង្គសូម 
សំដែងនូវការដឹងគុណដ៏ជ្រាលជ្រៅ និងស្មោះត្រង់ជាទីបំផុត ដែល 
មិនអាចបំភ្លេចព្រះគុណនេះបាន ឡើយ​៕

 





Friday, December 31, 2010

ព្រះសិទ្ធត្ថនៅជាកុមារ

រៀបរៀងដោយ ភិក្ខុ យឿង សុចិត្រា 
ចៅអធិការវត្ត ញូវ អ៊ីងឡិន្ដ


តាំងអំពីថ្ងៃ ដែលព្រះបរមពោធិសត្វចាប់បដិសនិ្ធមកទល់នឹងថ្ងៃ ព្រះ អង្គប្រសូត្រគំរប់មួយទសមាសគត់(១០ខែ) មានទេវបុត្របួន ព្រះ អង្គ ដែលមានព្រះហត្ថកាន់ព្រះខណ័ឃ្លាំចាំរក្សា និងការពារ នូវ សេចកី្តអន្តរាយ មិនឲ្យកើតមានដល់ព្រះទារក និងព្រះវរមាតា ឡើយ។

តាមទំនៀមទំលាប់ជនជាតិឥណ្ឌានាសម័យនោះ ដល់ពេលសំរាល បុត្រម្តងៗ ស្រ្តីឥណ្ឌាតែងតែត្រឡប់ទៅសំរាលបុត្រនៅខាងផ្ទះមាតា នៃខ្លួន វិញ។ចំពោះព្រះនាងសិរិមហាមាយាក៏ដូច្ចោះដែរ ពេលព្រះ គភ៍ បរិបូណ៍ គំរប់១០ខែហើយ ព្រះនាងក៏មានប្រាថ្នាយាងទៅកាន់ វេទ ហនគរ ដែលជាជាតិភូមិរបស់ព្រះនាង ទើបទៅក្រាបថ្វាយបង្គំ ទូលព្រះភសា្ត ដើម្បីសុំរាជានុញ្ញាតិ។ ព្រះរាជាយល់សព្វហេតុការណ៍ ទើបទ្រង់អនុញ្ញាត និងទ្រង់ត្រាស់បញ្ជាឲ្យរាជអាមាត្យ រៀបចំក្បួន រទេះគោ និងរទេះសេះដើម្បីនិងដង្ហែព្រះ អគ្គមហេសី ទៅកាន់ នគរវេទហៈ។


លុះដល់ថ្ងៃសុក្រ១៥កើត ពេញបូណ៍មីខែពិសាខឆ្នាំច(មុនព.ស ៨០គត់) ព្រះនាងមហាមាយាទេវីចូលទៅថ្វាយបង្គំលាព្រះភស្តា ហើយក៏យាងព្រះដំណើរចេញទៅកាន់ស្រុកកំណើតជាមួយ អស់ពួក សេនាការពារភីលាង ដែលជាបរិពារ។ ក្នុងរាជដំណើរព្រះនាងបាន ឈប់សំរាកព្រះកាយនៅ ពាក់កណ្តាលផ្លូវក្នុងឧទ្យានមួយ ហៅថា រុម្មិនដេក្នុងខេត្តដារិយ៉ា នៃប្រទេសនេប៉ាល)។ ព្រៃលុម្ភីនីមានខ្យល់ ត្រជាក់បក់ស្រួលណាស់ រុក្ខជាតិ និងវល្លិជាតិសួតលាស់ខៀវ ស្រងាត់ គួរឲ្យគយគន់។ បុប្ផាជាតិរីកស្គុសស្គាយ និងចោល ក្លិនសុគន្ធពិដោរ ក្រអូបសាយ។ មានម្រឹគីម្រឹគារត់ចុះ ឡើង និង បក្សាបក្សីតូចធំប្រចឹក ប្រលែងគ្នាលេងយ៉ាងអឹងកងក្ញៀវក្ញា។

ភាពដែលសែនមនោរម្យនេះហើយ ដែលធ្វើឲ្យអ្នកដំណើរទាំងឡាយ ចូល ឈប់សំរាកយកកម្លាំងនៅទីលុម្ភនីនោះមុននិងបន្តដំណើរទៅ មុខទៀត។ ព្រះនាងសិរិមហាមាយា មានព្រះហរទ័យចង់ចូលទៅ ប្រពាតនៅក្នុងពៃ្រនោះ។

ពួករាជអាមាត្យក៏យាងព្រះនាងចូលទៅពេលយាងទៅដល់ ក្រោម ដើមរាំងភ្នំមួយនោះព្រះនាងទ្រង់ឈោងព្រះហស្ថខាងស្តាំ ចាប់កាច់ ផ្ការាំងភ្នំមួយទងក្សិននោះ ព្រះនាងក៏មានអារម្មណ៍ធីងធោង ទើប ស្រវាឈោងចាប់មែករាំងភ្នំនោះដើម្បីទប់អង្គប្រាណ។ ព្រះនាងនៅ ឈរ ប្រតោងមែករាំងភ្នំ រហូតដល់ព្រះពោធិសត្វទ្រង់ប្រសូត្រចាក ព្រះឧទរ ក្នុងវេលាជិតត្រង់។ ព្រះទារកមានព្រះរូបឆោមល្អបរិសុទ្ធ មានសុខភាព បរិបូណ៍និងគ្រប់លក្ខណៈក្នុងថ្ងៃសុក្រ ១៥កើតពេញ បូណ៍មីខែពិសាខ ឆ្នាំចត្រូវនិងថ្ងៃទី៨មេសា។ព្រះទារកត្រូវបាន ស្រីស្នំ ទាំងឡាយយកទៅស្រង់វារី ដើម្បីដុសលាងមន្ទិលគភ៍ និង រុំដណ្តប់ ដោយសំពត់សូត្រពណ៏លឿង ។

តាមប្រភពមួយចំនួននៃមហាជន ដែលបានឃើញការប្រសូត្រនេះ ផ្ទាល់ ភ្នែកបាននិយាយថា៖ ពេលព្រះនាងយាងដល់ក្រោមដើមរាំង ភ្នំ ក្នុងសួន លុម្ភីនីក៏មានព្រះទ័យចង់ឈោងចាប់មែករាំងភ្នំនោះ ប៉ុន្តែព្រះនាងឈោងចាប់មិនដល់ ក៏ស្រាប់តែមែកឈឺទោរទន់ចុះមក ដើម្បីឲ្យព្រះនាងចាប់។ រួចហើយព្រះនាងប្រឈួនព្រះឧទរ (ឈឺ ពោះ សំរាលបុត្រ) ព្រះពោធិសត្វ ទ្រង់ប្រសូត្រដោយស្រួល និង មានទឹកកៅ្ត ទឹកត្រជាក់ និងហូរចុះមកដោយ ខ្លួនឯងមកលាង មន្ទិលគភ៍ នែខ្លួនបា្រណរបស់ព្រះពោធិសត្វ រួចរាល់ហើយរំពេច នោះ ព្រះអង្គទ្រង់ ប្រថាប់ឈរបែរព្រះភ័ក្រ្តទៅទិសឧត្តរ រួចហើយ ព្រះអង្គទ្រង់យាងអស់ ៧ជំហាន និងក្នុងជំហាននីមួយៗមានផ្កា ឈូកលេចចេញអំពីដីមកទ្រព្រះបាទ។ បន្ទាប់មក ព្រះពោធិសត្វ ក៏បន្លឺ នូវព្រះអភិវាចាថា៖

ខ្លួនអញជាមនុស្សកំពូល នៃលោកជាបុគ្គលដ៏ ប្រសើរវិសេស លើសគេ ក្នុងលោក ជាចំបងជាងគេទាំងអស់ នៅក្នុងលោក ជាតិនេះគឺជាជាតិ ចុងក្រោយបំផុតរបស់អាត្មាអញ អំណេះ អំពីជាតិនេះតទៅអាត្មាអញ និងមិនកើតទៀតឡើយ។

ក្នុងពេលប្រសូត្រនេះ មានហេតុអស្ចារ្យផេ្សងៗក្នុងលោកនេះ ក៏បាន កើតឡើង។​ដោយសារបារមីនៃព្រះរាជកុមារ ប្រថពីក៏កក្រើករំពើក ខុសពីប្រក្រតី រុក្ខជាតិក៏មានផ្លែទំខ្ចី បុប្ផា​រីកស្រស់ស្គុះស្គាយបក្សា បក្សី ក៏ស្រែកច្រៀងយ៉ាងសប្បាយអឹងកង។ មនុស្សម្នាប្រុសស្រី និងពួក ក្សត្រទាំង នគរកើតមានសេចក្តីសោមនស្សរីករាយ ក៏ ព្រោះឃើញ ឆព្វណ្ហរង្សី(ពន្លឺ៦ពណ៍) នៃព្រះនាងមហាមាយាទេវី និងព្រះរាជកុមារ។ ពេលរាជបរិពារទាំង ឡាយដង្ហែព្រះនាងមហា មាយាទេវី និង បុត្រាមកដល់រាជវាំងវិញ ព្រះពោធិសត្វត្រូវបាន ស្រីស្នំនាំយកទៅដុស លាងជំរះមន្ទិលនិងទឹកក្តៅឧណ្ហម្តងទៀត មុននិងយកទៅថ្វាយឲ្យព្រះបវរបិតាទត។ កាលបានជ្រាប ដំណឹង នេះហើយព្រះបាទសុទោ្ធទន៍ យាងមកជាបន្ទាន់ដើម្បីជួបជាមួយ ព្រះអគ្គមហេសីនិងព្រះរាជបុត្រា។ ព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ព្រះអំណរ យ៉ាង ខ្លាំងកាលបានទតឃើញព្រះអគ្គ មហេសីនិងព្រះរាជបុត្រ យល់សេចក្កី និងត្រួងជាជីតុន(គ្រូអាចារ្យ) នៃព្រះបាទសុទោ្ធទន៍ ផង បានសង្កេតឃើញមានពន្លឺរស្មីចាំងជុសឡើងពទ្ធ័ជុំវិញព្រះ រាជតំណាក់ នៃព្រះមហាក្សត្រ។

ឥសីនោះក៏បានយល់ថាហេតុការណ៍នោះ ជាប្រថ្នូលមួយពិសេស អស្ចារ្យ លោកក៏និមន្តចុះលើភ្នំដោយទប់ព្រះកាយ និងឈឺច្រត់ចូល មកកាន់ តំណាក់ព្រះរាជាដើម្បីសួរសុខទុក ពេលឥសីនិមន្តមកដល់ ព្រះរាជាទ្រង់ ធ្វើគារវៈស្វាគមន៍ រួចហើយ ក៏ទ្រង់ត្រាសបញ្ជាឲ្យពួក ស្រីស្នំនាំព្រះពោធិ សត្វមកថ្វាយឥសីដើម្បីទត។

ពេលឥសិពិនិត្យរូបលក្ខណៈរាជកុមារ ស្រាប់តែព្រះបាទទាំងគូរបស់ ព្រះ ពោធិសត្វកញ្ច្រោលពីដៃស្រីស្នំ ទៅប្រថាប់ពីលើក្បាលឥសី ដោយចៃដន្យ ឥសីក៏ស្រវាទម្លាក់ខ្លួនក្រាបថ្វាយបង្គំព្រះរាជកុមារអស់ ចំនួនបីដង។ កាលព្រះរាជាបានទតឃើញ នូវភាពដ៏អស្ចារ្យដូច្នោះ កើតឡើងព្រះអង្គក៏លុត ជង្គង់ថ្វាយបង្គំបុត្ររបស់ព្រះអង្គជាលើក ទីមួយ ដូចឥសីក្នុងពេល​នោះ ភ្លាមដែរ។​

បន្ទាប់ពីបានពិនិត្យព្រះលក្ខណៈ នៃព្រះពោធិសត្វគ្រប់មកឥសីក៏ព្យា ករណ៍ក្នុងខ្លួនថា៖ ព្រះរាជកុមារ និងបានត្រាស់ជាព្រះពុទ្ធឥតមាន សង្ស័យឡើយ។ កាលបានដឹងនូងហេតុយ៉ាងដូច្នេះហើយឥសូក៏តាំង សើចយ៉ាង ក្អាកក្អាយមួយសន្ទុះមកក៏បែរជាយំសោកយ៉ាងខ្លាំងទៅ វិញ។ ព្រះរាជាក៏ ស្រឡាំងកាំងទើបទ្រង់ត្រាស់សួរជាបន្ទាប់ថា៖ កាឡ ទេវិលតាបស!តើមានរឿងអ្វីកើតឡើងឫ? តើព្រះរាជាកុមារនោះឥត មានសំណាងទេឫអ្វី?


ឥសីលើកដៃជូតទឹកភ្នែកក្រវីក្បាលមុននិងបង្គំទូលថា៖បពិត្រមហា រាជ!ព្រះរាជកុមារនេះមិនមែនជាអ្នកនយោបាយទេ បើសិនជានៅ គ្រប់គ្រង គេហដ្ឋានក៏និង​បា​នជាស្តេច​ បើទ្រង់ចេញព្រះផ្នួសនិង បាន ជាព្រះសាស្តា ឯកក្នុងលោកព្រះអង្គ ជាមហាបុរស នៃពន្លឺ ត្រាស់ដឹង ដែលយកឋានសួគ៍ និងឋាន មនុស្សលោកធ្វើជាលំនៅ ឋានរបស់ព្រះអង្គ និងយកសត្វលោក ទាំងអស់ជាញាតិសន្តាន។

កាលដែលអាត្មាសើចនោះ ក៏ព្រោះតែអាត្មាមានអំណរ និងព្រះអយ្យ បុត្រ និងបានត្រាស់ជាព្រះពុទ្ធមួយអង្គក្នុងពេលខាងមុខនោះ។ ប៉ុនែ្ត ហេតុ ដែលអាត្មាយំវិញនោះព្រោះអាត្មាគិតអាណិតខ្លួនឯងថា ជា មនុស្សអភ័ព្វ ឥតព្រេងវាសនា និងនៅទាន់ព្រះពុទ្ធដូចគេ និងគ្មាន ភព្វ័សំណាងបានស្តាប់ នូងសំលេងព្រះអរិយសច្ចធម៍ ដែលព្រះអង្គ បានរកឃើញផង។ បពិត្រមហារាជ​! ព្រះអង្គនិងនគររបស់ព្រះអង្គ មានភព័្វសំណាងខ្ពស់ណាស់ ដែលមានព្រះពោធិសត្វ ដ៏មានបុណ្យ កើតឡើងក្នុងព្រះនគរ។

បន្ទាប់ពីព្យាករណ៍រួចមក តាឥសីទៅកាន់លំនៅនៃប្អូនស្រី​​​របស់ ខ្លួនហើយ បានបង្គាប់ឲ្យនាឡតជាក្មួយប្រុសថា៖ ចូលក្មួយឯងបួស ដើម្បីរងចាំព្រះ បាទសុទោទន៍ដែលនិងចេញបួសហើយ និងបាន ត្រាស់ដឹងជាព្រះពុទ្ធពុំខាន។ (នាឡតក៏បានលះបង់ផ្ទះសំបែងទ្រព្យ សម្បតិ្តចេញទៅបួសតាមបណ្តាំឪពុកមា)។​​

ចំណែកកាឡទេវិលតាបស​ ក្រោយមកក៏បានធ្វើ មរណកាលមុន ពេលព្រះពុទ្ធត្រាស់ដឹងមែន)។ ការទសទាយរបស់អសិត តាបស ធ្វើឲ្យព្រះរាជាមានព្រះហរទ័យខ្វល់ខ្វាយយ៉ាងខ្លាំង ពីព្រោះព្រះអង្គ មិនចង់ឲ្យបុត្រាតែមួយ របស់ព្រះអង្គក្លាយជាអ្នកបួសដូចតាបស ឥសី រស់នៅព្រៃភ្នំក្រមថ្មនោះឡើយ។


បន្ទាប់ពីព្រះរាជបុត្រកុមារប្រសូត្របាន៧ថៃ្ងមកព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់បា្រព្ធនូវពិធីថ្វាយព្រះ នាមដល់ព្រះរាជឪរសទើបទ្រង់កោះប្រជុំ អស់ ពូកវង្សក្សត្រ ប្រមុខមន្រ្តីនិងព្រាហ្មណ៍ទាំងឡាយនៅក្នុងរាជ និវេសន៍។ ព្រះអង្គ និមន្តព្រាហ្មណ៍ទាំង១០៨រូបមកទទួលចង្ហាន់ ប៉ុន្តែ ព្រះរាជាទុកតែពា្រហ្មណ៍៨រូប ដែលជាអ្នកចេះចាំស្ទាត់នូវ កម្ពីរត្រៃវេទ ដើម្បីព្យាករណ៍និង ថ្វាយព្រះនាម។ មានព្រាហ្មណ៍ ៧រូបពី១ដល់ទី៧ បានលើកម្រាមដៃពីរ ទាយជាពីរចំណែក ដូច ជាឥសិតតាបសដែរថា ”បពិត្រព្រះសម្មតទេព!

បើព្រះរាជកុមារនៅជាឃរាវាសសោយរាជរហូតទៅ និងបានជាស្តេច ចក្រពតិ្ត ប្រកបដោយគុណធម៍ជាធម្មរាជជាឥសូរលើមហាទ្វីប ដែល មានមហាសមុទ្រទាំងបួនជាព្រំប្រទល់”។ ព្រះអង្គជាអ្នកគ្រប់គ្រង លើផែនដីនៃទ្វីប ទាំងបួនដោយមិនបាច់ប្រើអាជ្ញាឫគ្រឿងសាស្រ្តាវុធ អ្វីឡើយ។ ព្រះអង្គ និងយកព្រះធម៍ទៅអប់រំទូន្មានសត្វលោកទាំង ឡាយដោយស្មើៗគ្នា។​​ បើព្រះរាជកុមារ និងទៅសាងបព្វជ្ជាវិញព្រះ អង្គ និងបានត្រាស់ជាព្រះអរហំ ជាព្រះពុទ្ធជាព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធក្នុង លោកទាំងមូល។

ចំពោះកោណ្ឌញ្ញព្រាហ្មណ៍(ទី៨) ដែលជាព្រាហ្មណ៍ម្នាក់នៅក្មេង ជាងគេ បានលើកចង្អុលដៃតែមួយទាយថា ”បពិត្រមហារាជ! ព្រះ រាជ កុមារនេះពុំមែនជាអ្នកនៅគ្រប់គ្រងគេហដ្ឋានទេ ព្រះអង្គពិត និងចេញ សាងព្រះផ្នួស ដោយឥតមានអី្វមកទប់ទល់បានឡើយ ហើយនិងបាន ត្រាស់ជាព្រះពុទ្ធ យ៉ាងពិតប្រាកដ។ កាល ព្រាហ្មណ៍ទាំងអស់បានទាយថ្វាយរួចហើយក៏ ស្រុះស្រួលមូលមតិគ្នា ថ្វាយព្រះនាម​ដល់ព្រះ រាជកុមារថា”សិទ្ធត្ថ”ដែលមាន​​ន័យថា ”អ្នក ធ្វើនូវប្រយោជន៍គ្រប់យ៉ាង ឲ្យសំរេច។

លុះក្រោយមក ព្រះអង្គក៏បានទទួលនូវគោត្តនាមមួយឈ្មោះថា ”គោត្តម” មកប្រើគូបជាមួយគ្នា​​ហៅថា”សិទ្ធត្ថគោតម”​។ មហាជនតែ និយមហៅ តាមគោត្រថា “គោតម”។ ព្រះរាជាទ្រង់ត្រាស់សួរទៅ ព្រាហ្មណ៍ទាំង៨ រូប”ម្នាលព្រាហ្មណ៍ទាំងឡាយ តើបុត្រារបស់យើង បានឃើញនូវអារម្មណ៍ ដូចម្តេច  បានជាចង់ចេញទៅបួសយ៉ាង ដូច្នោះ?”​​    

ព្រាហ្មណ៍ទាំងឡាយបានក្រាបទូលព្រះអង្គថា”បពិត្រមហារាជ!” នូវ ពេល នោះព្រះរាជកុមារនឹងទតឃើញនូវនិមិត្ត៤ប្រការគឺ៖
មនុស្សចាស់ជរា១
មនុស្សឈឺ១
មនុស្សស្លាប់១
និងភេទអ្នកបួស១
    ព្រះរាជា គ្មានព្រះរាជបំណងចង់ឲ្យព្រះរាជបុត្រាទៅសាងព្រះផ្នួស ឡើយ។ ព្រះអង្គចង់ឲ្យបុត្រានៅគ្រប់គ្រងរាជសម្បតិ្តជំនួសព្រះអង្គ ហើយនិង បានជាមហាក្សត្រពត្រាធិរាជ ទៅអនាគតតែម្យ៉ាង។ កាល ទ្រង់ព្រះ សណ្តាប់នូវពាក្យទូលរបស់ព្រាហ្មណ៍រួចហើយ ទ្រង់បញ្ជាទៅ ពួក សេនា កាមាត្យថា ”ចាប់តាំងអំពីថ្ងៃនេះតទៅអ្នកទាំងឡាយកុំគប្បី ឲ្យមនុស្សទាំង៤ប្រភេទខាងលើនេះចូលមកជិតបុត្រាយើងឲ្យសោះ!” ព្រះអង្គដាក់ កម្រិតយ៉ាងតឹងរឹងមិនឲ្យមនុស្សពីទិសទាំងបួន ដែល មានសភាពដូចខាងលើនេះ ចូលទៅត្រង់រង្វង់ចក្ខុរបស់ព្រះរាជកុមារ ឡើយ។


ពួកព្រាហ្មណ៍ចាស់ៗ បានទៅហើយនោះបានផ្តាំទៅកាន់បុត្រ ទាំងឡាយនៃខ្លួនថា៖ “បើព្រះរាជឪរសនៃព្រះបាទសុទោ្ធទន៍ទ្រង់បព្វ ជ្ជា និងបានត្រាស់ជាព្រះពុទ្ធ ហើយចូលបុត្រទៅបួសក្នុងសំណាក់ ព្រះពុទ្ធនោះចុះ ពិតជាមិនខុសបំណងឡើយ។”

ព្រះរាជកុមារប្រសូត្របានតែ៧ថ្ងៃ និងព្រះបាទសុទោ្ធទន៍សប្បាយ ព្រះហឬទ័យបានតែ៧គត់ សេចកី្តទុក្ខព្រួយមួយបានកើតមានឡើង ក្នុង ព្រះរាជវាំងគឺព្រះនាងមហាមាយាទេវី ទ្រង់សោយព្រះវិលា ល័យយ៉ាងតក់ក្រហល់បំផុត។

ព្រះបាទសុទោ្ធទន៍ព្រះអង្គ ក៏បានតែងតាំងព្រះនាងបជាបតីគោតមី ត្រូវជាអនុជក្សត្រីយ៍ នៃព្រះនាងមហាមាយាទេវី និងត្រូវជាប្អូនថ្លៃ របស់ព្រះអង្គផង ឲ្យឡើងធ្វើជាព្រះមហាក្សត្រីយានី។ ព្រះនាងបជា បតីក៏មាន បុត្រាមួយអង្គដែរ ព្រះនាមនន្ទហើយនន្ទមានព្រះជន្មតិច ជាង ព្រះពោធិ សត្វតែពីរបីខែប៉ុណ្ណោះ។

ពេលព្រះពោធិសត្វព្រះជន្មគំរប់៧ឆ្នាំ ព្រះបិតាបានបញ្ជាឲ្យជីកស្រះ ៣ ថ្វាយក្រសាល និងបានបញ្ជូនឲ្យទៅសិក្សាក្នុងសំណាក់អាចារ្យ វិស្វា មិក្រ ព្រះពោធិសត្វចាប់ផ្តើមសិក្សាវិជ្ជាគ្រប់គ្រងរដ្ឋ និង យោធាសាស្រ្ត ដូចជា អក្សរសាស្រ្ត នពន្តសាស្រ្ត តូរ្យតន្រ្តី អត្តពល កម្មជាដើម។

ថ្ងៃមួយពេលព្រះអង្គគំរប់៩ឆ្នាំព្រះសិទ្ធត្ថនិងមិត្តរួមថ្នាក់ដូចជា ទេវ ទត្ត និងគិម្ពិល ដែលត្រូវជាបងប្អូនជីដូនមួយ និងព្រះអង្គ បាន ចូលរួម បុណ្យច្រត់ព្រះនង្គ័ល ដែលព្រះមហាក្សត្រ បានរៀបចំ ឡើងជាលើក ដំបូង។ ជាដំបូងបង្អស់ បព្វជិតព្រាហ្មណ៍សូត្រធម៍ វេទយ៉ាងវែងអន្លាយ ហាក់រកទីបញ្ចប់គ្មាន។

ព្រះសិទ្ធត្ថកុមារបានទូលសួរទៅកាន់ព្រះនាងគោតមីជាមាតាថា ”បពិត្រ ព្រះមាតា! ហេតុអ្វីបានជាពួកព្រាហ្មណ៍សូត្រធម៍វែងអន្លាយ បែបនេះ”ព្រះ នាងឆ្លើយថាបុត្រសំឡាញ់ ពួកព្រាហ្មណ៍សូត្រយ៉ានេះ ឯងណាបុត្រ ហើយបុត្រក៏ត្រូវសិក្សានូវធម៍វេទដូចនេះដែរ ​​ហើយ ព្រះរាជកុមារមាន សំនួរជាច្រើន ដែលសូរទៅកាន់ព្រះមាតាគោតមី បជាបតីគ្រាន់តែចប់ ពិធីច្រត់ព្រះនង្គ័ល​​ភ្លាមព្រះមហាក្សត្រ និង ព្រះនាងបជាបតីគោតមី បានយាងទៅរកព្រះពោធិសត្វកំពុងតែគង់ ស្មឹងស្មាតនឹងថ្នល់មួយកន្លែងយ៉ាងស្ងាត់ស្ងៀម។ សភាពបែបនេះធ្វើ ឲ្យព្រះរាជាភ្លឹក និងទ្រង់ព្រះចិន្តាអស់មួយស្របក់ថា៖

បើបុត្រារបស់អាត្មាអញចេះអង្គុយស្មឹងស្មាធ៍តែមួយព្រះអង្គ ឯងតាំង ពីព្រះជន្មនៅក្មេងយ៉ាងនេះម៉្លេះ សមពាក្យព្យាករណ៍របស់អសិតតា បស នឹងក្លាយទៅជាការពិតមិនខានឡើយ។​

កាលបានទតឃើញនូវបាដិហារ្យបែបដូច្នេះ ព្រះរាជាទ្រង់ក្រាបថ្វាយ បង្គំ ព្រះរាជបុត្រាម្តងទៀតក្នុងពេលនោះជាលើកទីពីរ ព្រះរាជា ក៏ ទ្រង់ យាង ត្រឡប់ទៅកាន់ព្រះរាជនិវេសនដ្ឋានវិញ តែមួយព្រះអង្គ ឯង។ មិនយូរ ប៉ុន្មានព្រះសិទ្ធត្ថកុមារបានបើកព្រះនេត្រឡើង ទ្រង់ ទតឃើញ ព្រះមាតា កំពុងតែញញឹមដាក់។ ព្រះពោធិសត្វទួល សួរទៅព្រះ មាតាថា“បពិត្រ ព្រះមាតា! ទួលបង្គំគិតថា ទោះបី ខំសូត្រធម៍តាម គម្ពីរត្រៃវេទយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏មិនអាចជួយ សង្គ្រោះដល់សត្វក្របី ជន្លេន ពស់ បង្កួយ និង សត្វស្លាបទាំង ឡាយនោះបានដែរ ” ។

ព្រះនាងគោតមីគ្មានឆ្លើយអ្វី ក្រៅពីងក់ព្រះសិរតបវិញ យ៉ាង ស្ទាក់ស្ទើរ នោះឡើយ។